Maar toch

Ik citeer mijzelf dikwijls; dat geeft pit aan mijn conversatie. George Bernard Shaw

De jongen boog naar mij als een Sint-Bernard naar z’n kluif.

“Af en toe mag je best wel wat aardiger zijn.” zei hij op zijn voor mij zo bekende toon. “Ik zie dat je erg je best doet, maar toch.”

“Ben ik niet aardig?” vroeg ik. “Wanneer dan?”

“Laatst nog.” zei hij en legde z’n handen op elkaar. “Toen fietste ik langs en je zei helemaal niks.”

“Misschien had ik je niet gezien.” opperde ik.

“Misschien.” zei hij. Hij geloofde er duidelijk niks van. “Maar toch.”

[Tegen ‘maar toch’ begin je niks. Ik beloofde daarom in ’t vervolg beter op te zullen letten. Tevreden leunde de jongen weer naar achteren.]

Voor zover wij nu weten

Zorg komt voort uit vrees en vrees komt voort uit de wolken van onwetendheid. Inayat Khan

Het was een zonnige dag, laat ik dat vooropstellen. Ik moest naar Drenthe en was zojuist in Zwolle overgestapt.

Korte tijd nadat de trein was vertrokken kwamen twee mannen de coupé binnen. Ze waren in het zwart gekleed en droegen een oortje. Ze bekeken de reizigers, liepen door naar een volgende coupé (die er niet was) en keerden terug om plaats te nemen. De ene man boog zich voorover en fluisterde wat achter zijn hand tegen de andere. Die keek me aan en knikte.

In Hoogeveen stapten de beide mannen uit. Op het perron troffen ze twee andere mannen met zwarte jassen en een oortje. Toen de trein vertrok keken ze ons zwijgend na.

Het was zonnig, zei ik al. Maar even later, voorbij Beilen, zoog een gitzwarte wolk het licht weg. Damp steeg uit de moerassige bodem. De wereld was voor even leeg en donker.

[Ik zeg niet dat het één met het ander te maken heeft. Misschien was het een eenvoudig te begrijpen natuurverschijnsel. Maar het geeft toch te denken.]

Ervaringsdeskundig

Als al onze handelingen op motieven moesten berusten, zouden we niets anders zijn dan de slaven van het utilitarisme. Onze grillen kruiden het leven, zelfs als we ze achteraf idioot vinden. Maxim Kröjer (1901-1979)

“Hoestie?” vroeg Brrrr duidelijk retorisch toen ie me op m’n werk belde. Ik gaf desalniettemin antwoord.

“Nu gaat ie wel weer.” zei ik op een toon die het zo goed als onmogelijk maakte niet verder door te vragen. Brrrr was een volgzame gesprekspartner.

“Hoezo?” vroeg hij. Ik hoorde enige bezorgdheid in z’n stem.

“Vanmorgen voelde ik me helemaal niet goed.” zei ik. “Ik had ’t gevoel da’k elk moment kon doodgaan.”

“Oh, gelukkig.” verzuchtte Brrrr. “Dat heb je wel vaker.”

[Het klopt dat ik een hypochonder ben, dat weet ik zelf ook best wel. Maar kan ie me in al m’n aanstellerij niet een beetje serieuzer nemen?]

Keuzemoment

Wat wij weten is een druppel, wat wij niet weten een oceaan. Isaac Newton

Er stond een man midden op het kruispunt, vroeg in de ochtend.

Hij droeg een reistas in zijn ene, en een plastic zak in zijn andere hand. Uit de reistas stak een paraplu. De man keek om zich heen. Fietsers gingen hem aan weerszijden voorbij. Hij bleef staan. Op het kruispunt.

Toen ik langsliep keek ik hem aan. Zodat ik behulpzaam kon zijn als zijn blik daarom zou vragen. Maar hij leek mij net zo min op te merken als de fietsers die overstaken. Ik sloeg linksaf.

Na enkele meters keek ik om, benieuwd of de man nog steeds middenop ’t kruispunt zou staan. Maar hij had klaarblijkelijk een besluit genomen en was rechts afgeslagen.

Langzaam liep de man weg, de reistas in de ene en een plastic zak in de andere hand.

[Niet daarheen! had ik willen roepen. Daar is niemand! Maar misschien was ie daar wel naar op zoek, bedacht ik me toen, naar niemand.]

Hoor es even

Het schoonste geluid ter wereld is stilte. Robert Smythe Hichens

Voor een eenvoudig audiosnoertje ging ik naar een audiozaak.

“Wat voor kwaliteit had u gewenst?” vroeg er de specialist. Ah! Hier was ik op bedacht. Op zo’n vraag moest ik laag inzetten, wist ik uit ervaring.

“Gewoon.” zei ik daarom. “Middelmatig.” De specialist knikte en wees naar z’n assortiment.

“Die heb ik vanaf negenenzestig euro.” zeidie. M’n adem stokte.

“Wat…” deed ik.

“Tot driehonderd.” vervolgde de specialist zonder met z’n ogen te knipperen. “Euro.”

“Drie…” Ik probeerde mezelf en de rest van ’t woord te hervinden. “Driehonderd? Euro? Voor een middelmatig kabeltje?”

[Ik stelde m’n kwaliteitseisen drastisch bij. Inferieur was ineens goed genoeg voor mij. Een audiokabeltje voor doven en slechthorenden, zeg maar.]

Speelautomaat

Het is een onnozel spel als niemand wint. Thomas Fuller

De man voor mij bij de automaat wilde een toeslagkaartje voor de ICE, zag ik over zijn schouder. Ik wachtte tot hij klaar was en de betaling had afgerond. Maar dat gebeurde niet.

Daarom gluurde ik nog es langs ’m. Hij drukte net op ‘Winschoten’. Misschien moest ie daar ook nog heen, bedacht ik me. Sommige reizen kunnen erg ingewikkeld zijn. Hij zou zo wel klaar zijn, meende ik.

Niet dus. Dus loerde ik voor een derde keer naar ’t scherm van de automaat. ‘Railrunner’? Hier klopte iets niet.

Ik kuchte. De man draaide zich om.

“Oh.” zei hij, schijnbaar geschrokken. “Staat u hier al lang?”

Ik glimlachte maar wat. De man groette me half en liep gehaast weg, het station uit.

[Nadat ik m’n kaartje had, ging ik ’t ook es proberen. Weet je dat je de meest fantastische reizen kunt samenstellen met de automaat van de NS?]

Boekenweek

Poep? Zit mijn haar nog een beetje? Floor de Goede (1980)

’k Legde ’t exemplaar op de toonbank van de stripwinkel.

“Ah, m’neer is een Flo-fan.” constateerde de kassajongen. Ik knikte.

“Dan bezoekt u zeker ook regelmatig de Flo-site?” Ik knikte weer.

“Jaja.” zei de kassajongen. “Dan is ’t natuurlijk voor uzelf en geen cadeau voor een ander? En d’r moet een papiertje om, toch? En de andere deeltjes heeft u allemaal al, nietwaar? En nu is de serie compleet? Dat klopt hè?” De kassajongen lachte. “Alle Flo-fans zijn ’tzelfde.”

’tZelfde? Ik? Dit was de druppel.

“Nee m’neer.” zei ’k verkild terwijl ik vijf euro op de toonbank legde. “Ik ben niet ’tzelfde. D’r hoeft geen papiertje om. Ik neem ’m zo wel mee. Dag m’neer.” Ik pakte het boekje uit de handen van de verbaasd kijkende kassajongen en verliet de winkel.

[’tZelfde? ’k Ben nooit ’tzelfde. Gelukkig had ik nog een plastic tasje bij me om Flo in te doen. Alhoewel een papiertje d’rom wel zo prettig was geweest.]

Vroeg

Ik denk nooit aan de toekomst. Ze komt vroeg genoeg. Albert Einstein

“Pasen valt vroeg dit jaar.” zei het ene mannetje terwijl hij met een plastic roerstaafje door zijn koffie in een plastic bekertje roerde. Het andere mannetje aan dezelfde tafel liet de ernst van de boodschap eerst tot zich doordringen.

Hij voelde in zijn broekzak en haalde er een blauwe zakdoek uit. Hij snoot er zijn neus in en veegde hem daarna uitgebreid schoon. Dan stopte hij de lap weer weg. Hij schraapte zijn keel.

“Carnaval was ook al zo vroeg.” zei hij toen. “Dit jaar.” liet hij er volledigheidshalve op volgen.

Het mannetje met de koffie knikte eens en roerde verder.

[Even leek het of hij nog wat aan dit relaas wilde toevoegen. Maar hij bedacht zich. Soms is alles gezegd.]

Storm

Een veelvoorkomende fout van mensen: bij goed weer geen rekening houden met storm. Machiavelli

We stonden voor het raam naar ’t circus op het veld te kijken. Terwijl de wind in kracht won, probeerden mannen te voorkomen dat de tent zou worden weggeblazen.

“Toch wel sneu voor de kamelen.” zei ze.

“Ik dacht dat ze alleen huisdieren hadden.” zei ik.

“Ik heb ze toch gezien.” meende ze. “Vier kamelen.”

We keken even zwijgend naar het verzet van de circusmannen.

“Ik heb alleen een houten paard gezien.” zei ik. “Omgeblazen.”

[De wind stond op het punt een storm te worden. We gingen terug aan het werk. Dit kon nog wel even duren.]

Afgeschermd

Ge kunt de vriend van uw vader worden, van moeder blijft ge steeds het kind. E. Laurillard (1830-1908)

Over een paar weken wordt m’n moeder eenentachtig. Ze heeft zichzelf een nieuw platscherm cadeau gedaan.

“Hoe kijkt ie?” vroeg ik.

“Prachtig.” zei ze. “Alleen een beetje ongezellig.”

“Ongezellig?” Ik bekeek de televisie op schilderijformaat — hij was nauwelijks nog aanwezig in de woonkamer. In vergelijking met dat oude bakbeest met die diepe beeldbuis was dit toch een enorme verbetering?

“Kijk.” zei ze, knikwijzend naar de smalle bovenrand. “Ik kan d’r niks meer op zetten.”

[Nu zag ik ’t pas. De foto van m’n vader en het dagelijkse bloemetje ernaast hadden vanwege plaatsgebrek op ’t toestel noodgedwongen een ander plekje gekregen. De vooruitgang heeft uiteindelijk m’n vader genekt.]